Hoe voorkom je een tweede burnout?
Je bent al een tijdje hersteld van je burn-out klachten. Je voelt je weer goed in je vel en je energie is weer terug. Maar dan… Je merkt dat langzaam de druk weer begint toe te nemen en dat je bordje weer vol begint te raken. En het lijkt er zelfs op dat de klachten weer terug beginnen te komen. ‘Oh nee,’ denk je. ‘niet weer!’. Hoe voorkom je een tweede burnout? Daar gaat dit artikel over.
Wat is een burn-out eigenlijk?
Om te snappen hoe het kan dat de burn-out klachten terugkomen is het belangrijk om eerst eens stil te staan bij wat een burn-out eigenlijk is.
Een burn-out is een volledige fysieke, emotionele en mentale uitputting die plaatsvindt na een jarenlange roofbouw die je hebt gepleegd op je gezondheid. De oorzaak hiervan is een structurele disbalans tussen inspanning en ontspanning, waardoor een hersteltekort is ontstaan. Hierbij is er sprake van verschillende fysiologische ontregelingen waarbij o.a. je zenuwstelsel overprikkeld is geraakt en je hormoonstelsel uit balans is.
Een burn-out heb je niet van de ene op de andere dag opgelopen en is ook niet van de ene op de andere dag verdwenen.
Klik >> hier << om de antwoorden op de meest gestelde vragen over burn-out te lezen
Beseffen dat je jezelf in de nesten hebt gewerkt en hier jezelf ook weer uit mag werken is een belangrijk startpunt.
Wanneer mensen op weg zijn om voor een tweede keer opgebrand te raken, merken ze vaak dat de klachten veel heftiger zijn dan de eerste keer.
Ik ervaar opnieuw burn-out klachten, hoe kan dat?
Hieronder vind je een aantal oorzaken waardoor veel mensen voor de tweede (of zelfs derde) keer burn-out klachten ervaren.
1. De ‘kern’ van het probleem is onvoldoende aangepakt
Als je een flinke jaap hebt omdat je je hebt gesneden aan bijvoorbeeld een stuk glas, dan werkt een pleister niet. De wond moet schoongemaakt en gehecht worden en vervolgens moet de wond tijd krijgen om te helen.
Dit geldt ook voor burn-out klachten.
Als je alleen op zoek bent naar handige en praktische tips (zie deze als de spreekwoordelijke pleister), zul je wel verbetering merken maar in de kern heb je nog geen veranderingen aangebracht, dus is de kans op terugval erg hoog.
Het is belangrijk om te weten wat de kern is van je burn-out klachten
2. Te weinig en tekort de tijd nemen voor herstel
Een burn-out is het eindpunt van een jarenlange roofbouw op je lichaam, geest en emoties door een toenemend hersteltekort.
Hoe voorkom je een tweede burnout? Dat lukt niet even snel in een paar weken of een maand.
Helaas denken veel mensen dit wel. Zeker als ze zich snel al verbetering voelen. Maar hoe redelijk ben je naar jezelf toe als je verwacht dat je in een paar weken een jarenlange roofbouw kunt herstellen?
Herstel wordt gezien als ‘niets doen’ en daarom gaan veel mensen, vaak bij kleine verbeteringen, te snel weer in de actiestand.
3. Alleen de oorsprong achterhalen
Als je burn-outklachten hebt, is het belangrijk te weten wat de stressfactoren in je leven zijn. Het is nodig dat je herkent dat bepaalde persoonseigenschappen en gedragspatronen stressverhogend werken en je eigenlijk al een aantal jaren in de weg zitten.
Veel mensen gaan op zoek naar de oorsprong van deze gedragspatronen. Met professionele begeleiding wordt dan veel tijd en energie gestoken in ‘een stuk uit het verleden’.
Begrijp me goed, dit is een ontzettend belangrijk aspect van een burn-out herstel traject.
Maar dan…. als je de oorsprong kent, wat ga je nu concreet met die kennis doen?
4. Te weinig bewust zijn van eigen gedrag en valkuilen
Door onvoldoende inzicht te hebben in je eigen gedrag en valkuilen wordt het lastig om dit in de praktijk (op de werkvloer) te herkennen. Laat staan om uit de valkuilen te komen of te vermijden.
Vervolgens blijf je telkens in dezelfde valkuil(en) terechtkomen
5. Onvoldoende bewust van lichaamssignalen.
‘Ik zag het niet aankomen’. Een veelgehoorde uitspraak van mensen die overspannen of helemaal opgebrand raken. Terwijl er wel al langere tijd signalen aanwezig waren. Je lichaam is perfect in staat om je de juiste signalen af te geven. Je hebt ze (onbewust) genegeerd.
Vergelijk het met het dashboard in een auto. Als er een lampje brand is het verstandig om er snel op te reageren.
Lampjes op het dashboard van je auto negeer je ook niet. Dus leer jouw eigen ‘dashboardlampjes’ kennen
6. Te weinig oefenen met nieuw gedrag
Je hebt tips gekregen over wat je zou kunnen doen om jouw klachten te laten verminderen of te voorkomen. Maar als je dit niet oefent en niet leert bijsturen zijn de tips niet meer dan goed bedoelde adviezen, die gelijk in de prullenbak kunnen.
Nieuw gedrag zit niet meteen in je systeem. Dit moet je trainen en dat kost tijd.
7. Grenzen onvoldoende bewaken
Grenzen leren bewaken is meer dan alleen maar ‘Nee’ leren zeggen. Het is vooral ook ‘Ja’ leren zeggen tegen jezelf en wat voor jou belangrijk is. Gecombineerd met het leren herkennen en communiceren van je grenzen is dit de meest belangrijke vaardigheid die nodig is om te weten ‘hoe voorkom je een tweede burnout?’
Als je onvoldoende je grenzen leert bewaken zit je in ‘no time‘ in een tweede of derde burn-out.
8. Te snel en niet duurzaam re-integreren
Een veelgemaakte fout.
Bij burn-out herstel is het belangrijk om in eerste instantie in je privéomgeving te herstellen, zelfkennis op te doen en vervolgens belangrijke nieuwe vaardigheden te leren en te oefenen. Als je energieniveau voldoende verbeterd is en je niet meer terugvalt dan kun je gaan beginnen met re-integratie.
Vervolgens moet je alles wat je hebt geleerd in je privéomgeving nu gaan toepassen in de werkomgeving. En dat is andere koek. Want al die prikkels op je werk had je in je privé omgeving niet.
Vooral grenzen blijven bewaken blijkt ontzettend lastig op de werkvloer. Voor je het weet ga je over je werktijd heen of heb je opeens weer allerlei taken en klussen erbij.
Te snel re-integreren zorgt vaak voor een grote terugval. Soms keren burn-out klachten zelfs terug tijdens de re-integratie.
Terugvallen in oude gewoonten
Uiteindelijk als je in een tweede burn-out komt , is er 1 ding aan de hand: je bent onbewust weer in oude gewoonten teruggevallen. Begrijpelijk. Wat je in een paar maanden leert weegt niet op tegen wat je misschien al vanaf je kindertijd gewend bent te doen.
Dat je terugvalt in oude gewoonten is niet erg, als je er maar geen last van ervaart en je maar tijdig kiest om het anders aan te pakken.
Hoe voorkom je een tweede burnout?
Hieroven heb je gelezen wat er veelal misgaat in de praktijk bij burn-out herstel.
Hieronder kun je lezen wat écht belangrijk is om antwoord te krijgen op de vraag ‘hoe voorkom je een burnout?’
1. Zorg dat je weet wat de verschillende oorzaken zijn van je burn-out klachten.
Er is nooit 1 oorzaak. Het gaat altijd om de combinatie van omgevings factoren en interne (persoonlijke) factoren
2. Balansen
Blijf scherp op de balansen tussen:
- Spanning vs. ontspanning
- Energiegevers vs. energienemers
- Moeten vs. willen
3. Blijf voldoende tijd en ruimte houden voor herstel en oplaadmomenten
Lees dit artikel hoe je kunt ontspannen in drukke tijden
4. Blijf herkennen
Zorg dat je de volgende zaken leert en blijft herkennen:
- Lichaamssignalen
- Valkuilen
- Je automatische piloot
5. Voldoende tijd nemen om te oefenen met nieuwe vaardigheden
Wil niet te snel gaan en zorg dat je tijd neemt om te oefenen met wat je leert tijdens je herstel. Nieuw gedrag moet echt gaan inslijten.
6. Leer grenzen stellen, herkennen en communiceren
Nee zeggen is voor veel mensen lastig. Omdat ze niet weten wat ze wel willen. En hun grenzen niet herkennen. De andere kant van Nee zeggen is vaak nog lastiger: aangeven waar je wél behoefte aan hebt.
7. Duurzaam re-integreren
Zorg ervoor dat je niet te hard van stapel loopt als je weer aan het werk gaat. De focus moet bij re-integreren gericht zijn op duurzame werkhervatting in plaats van ‘zo snel mogelijk activeren’. Daarnaast denken veel mensen dat re-integreren ‘plug & play’ is. Je bent even uitgeplugd geweest en nu plug je in dezelfde werkomgeving weer in.
Dat kan niet.
Er zullen aanpassingen in het werk en de werkplek moeten komen tijdens de opbouw van je werkhervatting die je samen met je werkgever afspreekt.
8. Zorg voor hulplijnen
Wie helpt je als je in een moeras wegzakt? Helaas kun je jezelf niet aan je haren eruit trekken. Je hebt altijd iemand nodig om je scherp te houden op je blinde vlekken.
En los daarvan is steun vanuit je omgeving ontzettend belangrijk als last hebt van stress-gerelateerde klachten.
Zorg daarom dat je blijft praten over stress en burn-out.
Lees in dit artikel hoe sociale steun stress helpt voorkomen
Lees hier hoe je het beste hulp kun inschakelen bij stress, overspannenheid en burnout
9. Hoe voorkom je een tweede burnout? Coaching kan je helpen !
Als je merkt dat je na burn-out herstel toch weer last krijgt van (toenemende) stressgerelateerde klachten, dan is het verstandig om eens met een gespecialiseerde stress en burn-out coach te praten.
De kans is dan namelijk zeer groot dat je tijdens het herstel van de eerste burn-out een aantal belangrijke stappen hebt overgeslagen of onvoldoende aandacht hebt gegeven.
Een gespecialiseerde stress en burn-out coach helpt je snel en effectief om het tij te keren en een tweede burn-out te voorkomen.
Opnieuw last van stress of burn-out klachten?
Herken jij je in de punten die in dit artikel zijn beschreven en wil je voor eens en altijd afrekenen met stress of burn-outklachten?
Neem dan gerust contact op, ik help je graag verder.
